Ryzyko operacyjne
Każda procedura chirurgiczna związana jest z pewnym ryzykiem wystąpienia powikłań. Mimo iż robimy wszystko aby powikłania po operacjach bariatrycznych były jak najrzadsze, to niestety niemożliwością jest zupełne ich wyeliminowanie.
Większość pacjentów doświadcza w okresie pooperacyjnym co najmniej jednego objawu związanego z zabiegiem bariatrycznym. Są to nudności, wymioty lub bóle w klatce piersiowej występujące zwłaszcza po obfitym lub niedokładnie pogryzionym i przeżutym posiłku.
U około 1/4 chorych w okresie pooperacyjnym dochodzi do rozwoju kamieni żółciowych. Szybki spadek wagi powoduje zwiększone ryzyko pojawienia się kamicy żółciowej co czasami (nie u wszystkich) powoduje konieczność operacyjnego usunięcia pęcherzyka żółciowego.
Kobiety w wieku rozrodczym powinny, przez pierwszy rok od operacji, powstrzymać się od zachodzenia w ciążę poprzez zastosowanie skutecznej antykoncepcji. Szybko spadająca w tym okresie waga ciała i względne niedożywienie stanowią poważne ryzyko dla prawidłowego rozwoju płodu.
Regulowana opaska żołądkowa
W okresie 15 lat po zabiegu założenia opaski regulowanej u około ¼ pacjentów zachodzi konieczność ponownej hospitalizacji i operacyjnego jej usunięcia. Najczęstszą przyczyną jest nieprawidłowe przemieszczenie opaski, zakażenie opaski lub portu podskórnego oraz nadmierne poszerzenie przełyku. Także niezadowalający wynik redukcji masy ciała może wymagać przeprowadzenia kolejnej operacji z usunięciem opaski i wykonaniem np. mankietowej resekcji żołądka.
Mankietowa resekcja żołądka
Najpoważniejszym powikłaniem po resekcji mankietowej jest nieszczelność w miejscu zszycia ścian żołądka. Występuje w większości przypadków w pierwszych 5 dniach po zabiegu i wymaga ponownej interwencji chirurgicznej oraz kilkutygodniowego leczenia (częściowo w warunkach szpitalnych). Inne powikłania to krwawienie do jamy otrzewnowej (w pierwszych godzinach po zabiegu), zwężenie żołądka oraz refluks żołądkowo-przełykowy (powikłania późne – po kilku miesiącach).
Wyłączenie żołądkowe
Najczęstszymi problemami pacjentów po operacji wyłączenia żołądkowego są powikłania związane z niedoborami żywieniowymi (np. anemia lub osteoporoza). Wymagają one dokładnego monitorowania i suplementacji. Ponowne zabiegi operacyjne konieczne są u około 10-15% chorych i zwykle ich przyczyną są powikłania związane z przepuklinami wewnątrzbrzusznymi.
Rzadszymi powikłaniami wyłączenia żołądkowego są:
- Nieszczelność przewodu pokarmowego
- Owrzodzenie żołądka lub jelita
- Zwężenie przewodu pokarmowego
Inne niespecyficzne powikłania operacji bariatrycznych
Anatomia narządów jamy brzusznej nie jest identyczna u każdego człowieka. Z tego też powodu techniczne trudności występujące podczas zabiegu operacyjnego mogą oznaczać, że pomimo starań lekarzy może dojść do wystąpienia powikłań. Do najczęstszych (typowych) powikłań, które mogą wystąpić w trakcie operacji lub w pierwszych dniach po zabiegu operacyjnym należą:
- uszkodzenie sąsiednich narządów (np. śledziony, wątroby, nerwów, naczyń krwionośnych). Ryzyko wzrasta przy znacznej otyłości, przy zaburzonych stosunkach anatomicznych, u chorych, którzy poprzednio przebyli zabiegi operacyjne w obrębie jamy brzusznej, u chorych po przebytych rozległych stanach zapalnych i/lub zrostach.
- uszkodzenie (przedziurawienie) żołądka lub/i jelit. W trakcie laparoskopii konieczne jest zazwyczaj w takim przypadku klasyczne otwarcie jamy brzusznej.
- krwawienia, które mogą wymagać przeprowadzenia transfuzji krwi.
- niekiedy mogą wystąpić uszkodzenia skóry przez środki dezynfekujące lub prąd elektryczny.
- tworzenie się zakrzepów i zamknięcie naczynia krwionośnego przez wędrujący zakrzep (może to się objawiać np. zatorem tętnicy płucnej).
- krwawienia pooperacyjne i krwawe wybroczyny na skórze, które najczęściej nie wymagają leczenia.
- zakażenia rany pooperacyjnej na skutek infekcji. Prowadzi to do przedłużonego gojenia, a czasem do powstawania rozległej blizny.
- przerwanie szwów i rozejście się rany na skutek powikłań gojenia się, zaburzeń ukrwienia lub obciążeń mechanicznych.
- zbyt duże i przeszkadzające blizny, które mogą powstawać w przypadku skłonności osobniczych lub komplikacji w procesie gojenia.
- nieszczelność szwu na żołądku lub jelicie, mogące prowadzić do zapalenia otrzewnej.
- zaburzenie ukrwienia na skutek zamknięcia lub uszkodzenia naczynia krwionośnego, które może wywołać martwicę tkanek (np: odleżyny).
- owrzodzenia w miejscu szwu.
- zrosty w jamie brzusznej, które nawet po latach mogą doprowadzić do niedrożności jelit;
- uszkodzenia nerwów: powodujące dolegliwości bólowe, porażenia mięśni upośledzenie czynności jelit. Niewielkie obrzęki, bóle w obrębie barku, brzucha i szyi oraz trzeszczenie skóry są przejściowymi zaburzeniami po operacjach laparoskopowych ustępującymi samoistnie po kilku dniach